Wszystko, co musisz wiedzieć o Drugiej Erze

Dzięki Pierścieniom Władzy dział produkcyjny Amazona wziął na siebie nie lada wyzwanie. Same (dość ograniczone) prawa kosztowały 250 milionów dolarów, a firma zobowiązała się do realizacji pięciu sezonów – co automatycznie podniosło budżet do co najmniej miliarda dolarów. I to wszystko zanim wyemitowano choćby jeden odcinek!

Być może jednak największym ryzykiem jest sama historia. W przeciwieństwie do Hobbita czy Władcy Pierścieni, serial nie opowiada o Trzeciej Erze, lecz o Drugiej. Choć pojawiają się tu niektóre znane postacie, ten okres cieszy się znacznie mniejszą rozpoznawalnością – mimo że Tolkien opisał go całkiem szczegółowo. Dlatego pomyśleliśmy sobie: czemu by nie zebrać najważniejszych faktów o Drugiej Erze w jednym artykule?

Melkor był głównym złoczyńcą Pierwszej Ery. Jego najważniejszym sługą był jednak Sauron – dlatego odgrywa on istotną rolę aż w trzech z czterech znanych Er Śródziemia.

Druga Era jest dość długa – dokładnie 3441 lat. Rozpoczęła się wraz ze zwycięstwem nad Morgoth’em w Wojnie Gniewu. Morgoth? Wojna Gniewu? Hmm, chyba nie da się uniknąć krótkiego spojrzenia na Pierwszą Erę. W skrócie:

Głównym złoczyńcą Pierwszej Ery był Melkor – zbuntowany Vala, który wystąpił przeciwko Ilúvatarowi (stwórcy Ainurów, elfów i ludzi), stając się źródłem całego zła. Dla dodatkowego zamieszania: później Melkor znany był pod innym imieniem – co w historii Śródziemia nie jest niczym niezwykłym. W każdym razie: jako Morgoth toczył wojny z elfami i ludźmi. Jego najpotężniejszym sługą był Sauron, upadły Maiar. Po klęsce swojego pana Sauron przez około 1000 lat się nie wychylał, zanim udał się do Mordoru i rozpoczął budowę twierdzy Barad-dûr.

Jako prawowity następca Melkora, czyli Morgotha, Sauron – jak to złoczyńcy mają w zwyczaju – miał ambicję podporządkować sobie wszystkie krainy i nieustannie powiększać swoją władzę. Potrzebował jednak sojuszników. Ludzi udało mu się łatwo przekonać (więcej o tym za chwilę), elfy były jednak zupełnie innym wyzwaniem. Aby zdobyć ich zaufanie, przyjął postać pięknego, elfopodobnego istoty i nazwał się Annatar, co oznacza „Pan Darów”. Podawał się za wysłannika Valarów i wspólnie z elfami rozpoczął wykuwanie Pierścieni Władzy.

Sauron nauczył się kowalstwa od swojego dawnego mistrza Aulëgo – jednego z głównych twórców Ardy (czyli całego świata, w którym znajduje się także Śródziemie). I był naprawdę mistrzowskim kowalem. W postaci Annatara uczył teraz elfów, a wspólnie stworzyli najpotężniejsze magiczne przedmioty Śródziemia. Ale – jak wszyscy wiemy – na tym historia się nie skończyła. W tajemnicy Sauron wykłuł w ogniu Góry Przeznaczenia Pierścień Rządzący, który miał władzę nad wszystkimi innymi.

Problem w tym, że Sauron nie był jedynym, który działał w ukryciu. Elfy nie były aż tak ufne, jak początkowo się wydawało. Co prawda na początku pracowały wyłącznie pod jego nadzorem. Ale gdy Sauron wrócił do Mordoru, słynny Celebrimbor – który odpowiada m.in. za inskrypcję na zachodnich wrotach Khazad-dûm – postanowił samodzielnie wykuć trzy pierścienie: Narya, Nenya i Vilya. I to była bardzo dobra decyzja, ponieważ te elfickie pierścienie nigdy nie zostały podporządkowane mocy Jednego Pierścienia Saurona.

Dziewięć Pierścieni Sauron oddał potężnym królom ludzi, którzy ulegli mocy Jedynego Pierścienia i stali się Upiorami Pierścienia.

Gdy elfy pod wodzą Celebrimbora odkryły zdradę Saurona, ten zażądał wszystkich Pierścieni Władzy. Dziewięć pierścieni oraz część z Siedmiu zdobył – jak to zwykle bywa – przemocą. Posiadając taką potęgę, mógł przystąpić do rozszerzania swojej władzy. Dziewięć Pierścieni przekazał wielkim królom, magom i wojownikom wśród ludzi, którzy z czasem stali się jego bezwolnymi sługami – Nazgûlami. Plan nie zadziałał w przypadku krasnoludów – byli po prostu zbyt uparci. (Więcej o krasnoludach przeczytasz na końcu artykułu).

Gdy Celebrimbor odmówił oddania elfickich pierścieni, Sauron zebrał ogromną armię i zaatakował Eregion. Dzięki bliskim relacjom z krasnoludami z Khazad-dûm oraz elfami z Lindonu, elfy również były w stanie wystawić armię – ale nie były w stanie przeciwstawić się sile Saurona. Ostatecznie Eregion został całkowicie zniszczony. Wśród ocalałych był Elrond, który założył potem ukryte schronienie Imladris – znane nam dziś jako Rivendell. (Wspomnieliśmy już, że różne nazwy na te same miejsca to w Śródziemiu norma?) Inni ocaleni uciekli przez tunele Khazad-dûm do Lothlórien. Krasnoludy zamknęły swoje bramy, uniemożliwiając Sauronowi dalszy pościg – i zdobycie elfickich pierścieni.

Sauron osiągnął szczyt swojej potęgi i przyjął – czemu nie? – dumny tytuł Króla Ludzi. Co rzecz jasna rozwścieczyło dumnych władców Númenoru. A oni byli naprawdę ważni.

Czym właściwie jest Númenor? To wyspa, którą na początku Drugiej Ery Valarowie wynieśli z oceanu. Jej pierwszym władcą został Elros, brat bliźniak Elronda. Númenorejczycy, znani później jako Dúnedainowie, byli potomkami Edainów – ludzi, którzy w Pierwszej Erze przybyli do Beleriandu i zaprzyjaźnili się z elfami. I to nie była przelotna znajomość – przetrwała nawet wojnę. Edainowie wsparli elfy w walce przeciwko Morgothowi, za co w nagrodę otrzymali nowy dom poza Śródziemiem – właśnie wyspę Númenor.

Przez długi czas wszystko szło idealnie. Númenorejczycy rozwinęli się w potężnych żeglarzy, handlowali z ludźmi Śródziemia – sielanka. Ale – jak to bywa – zaczęli chcieć więcej. Założyli własne królestwa na zachodnim wybrzeżu Śródziemia i zapragnęli nieśmiertelności. W tym czasie Sauron koncentrował swoje działania na wschodzie kontynentu. W końcu doszło do nieuniknionego konfliktu. Númenorejczycy sprzymierzyli się z elfami i, podobnie jak wcześniej z Morgoth, udało im się pokonać Saurona.

To mógł być koniec Saurona. Ale zamiast go zniszczyć, Númenorejczycy zabrali go jako więźnia. A że Sauron był nie tylko przebiegły, ale i niesamowicie czarujący, szybko zdobył zaufanie króla i został jego doradcą. Przekonał Númenorejczyków do oddawania czci Morgothowi i odrzucenia zarówno elfów, jak i Valarów. Skończyło się to tragicznie: Númenor zebrał flotę i wypłynął do Valinoru, by siłą zdobyć nieśmiertelność. Ilúvatar ukarał ich za tę pychę – cała wyspa została zatopiona przez ocean.

Númenor zniknął z powierzchni ziemi, ale nie wszyscy jego mieszkańcy zginęli. Wśród ocalałych znalazł się Elendil (imię dobrze znane fanom Władcy Pierścieni), który uciekł do Śródziemia i założył tam królestwa na wygnaniu – Gondor i Arnor. Ciało Saurona zostało zniszczone, ale jego duch przetrwał. Utracił jednak zdolność przybierania dowolnych postaci. Uciekł ponownie do Mordoru, gdzie najwyraźniej wszystko było nadal pod kontrolą. Dla niego – bo dla reszty Śródziemia już niekoniecznie. A co robi Mroczny Władca, gdy u jego drzwi powstaje nowe, piękne królestwo? Atakuje je – rzecz jasna! Tak rozpoczął się atak na Gondor.

Sam Elendil i jego najstarszy syn Isildur nie mieliby szans, ale połączyli siły z elfami pod wodzą Gil-galada i tak powstał słynny Ostatni Sojusz. Co stało się potem, już wiesz: Sauron został pokonany, choć zarówno Gil-galad, jak i Elendil zginęli w walce. Isildurowi udało się odciąć Jedyny Pierścień z ręki Saurona szczątkami Narsila – i to rzekomo zakończyło życie Cienia. Jednak że Isildur postanowił zatrzymać pierścień, Sauron mógł nadal istnieć. Ale tę historię już przecież znasz…

Drugą Erę kończy słynny Ostatni Sojusz – znany również z kultowego prologu filmowej trylogii Władcy Pierścieni.

Wywołała gorące dyskusje wśród fanów: księżniczka krasnoludów Disa, która nie pojawia się w dziełach Tolkiena. Wstrzymujemy się z oceną do czasu premiery serialu i cieszymy się, że zobaczymy więcej krasnoludów. (Zdjęcie © Ben Rothstein/Prime Video)

Wiadomo, że krasnoludy odegrają większą rolę w serialu „Pierścienie Władzy”, dlatego kilka słów o tych urodzonych sprinterach. W Drugiej Erze wiele krasnoludów osiedliło się w Khazad-dûm. W „Władcy Pierścieni” znamy to podziemne miasto tylko jako ponure grobowisko pełne orków i innych potworów. Ale w Drugiej Erze Khazad-dûm było potężną siłą gospodarczą. Jednym z królów krasnoludów był Durin III, który utrzymywał bliską przyjaźń z elfami z Eregionu. Ogólnie rzecz biorąc, relacje między tymi dwoma ludami były zupełnie inne niż w Trzeciej Erze.

Jak już wspomniano, Sauron próbował podporządkować sobie króli krasnoludów za pomocą Siedmiu Pierścieni Władzy. Ale nawet Mroczny Władca nie był w stanie przebić się przez ich upór. Pierścienie krasnoludów odegrały więc stosunkowo małą rolę – nie przedłużały życia ich właścicieli ani nie zmieniały ich w Upiorów Pierścienia, jak ludzi – co tylko zwiększyło nienawiść Saurona do krasnoludów. Udało mu się odzyskać tylko trzy z siedmiu pierścieni – pozostałe cztery zostały zniszczone przez smoczy ogień.

Poza tym krasnoludy wspierały swoich elfich przyjaciół, kiedy tylko nadarzyła się okazja. Gdy Sauron zaatakował Eregion, Durin III wysłał oddziały, bez których Elrond prawdopodobnie by nie przeżył. Po zniszczeniu Eriadoru krasnoludy całkowicie wycofały się do swoich kopalni – i tam pozostały. Nawet w wojnie Ostatniego Sojuszu uczestniczyło tylko bardzo niewielu krasnoludów.